| Adı | Kuran Kurslarında Toplam Kalite Yönetimi (Samsun ve Sivas Örneği) |
| Hazırlayan | Muhammet Fatih GENÇ |
| Danışman | Prof. Dr. Nevzat Yaşar AŞIKOĞLU |
| Anahtar Kelimeler | Kuran Kursu Toplam Kalite Yönetimi |
| Doktora/Yüksek Lisans | Yüksek Lisans |
| Tezin Durumu | Bitmiş |
| Üniversites/Enstitü | Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü |
| Özet | Bu tez, T.C. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksel lisans tezi olarak hazırlanmıştır. “Kur’an Kurslarında Toplam Kalite Yönetimi” başlıklı bu tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; araştırmanın problemi, amacı, önemi, denenceleri ve araştırma yöntemi, sayıtlıları ve sınırlılıkları ve son olarak da araştırmanın evren ve örneklemi üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde; yönetim, kalite kavramları açıklandıktan sonra Toplam Kalite Yönetiminin temel ilke ve amaçları hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde; Toplam Kalite Yönetiminin Kur’an Kurslarında nasıl uygulanabileceğine yönelik literatür olarak bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde ise Sivas ve Samsun illerinde görev yapan 78 Kur’an Kursu öğreticisi ile yapılan anket sonucu elde edilen bulgular tablolar hâlinde gösterilmiş ve yorumlanmıştır. Son olarak; araştırmadan çıkan sonuç ve araştırmaya bağlı öneriler sunulmuştur. |
| İçindekiler | İÇİNDEKİLER TEŞEKKÜR I ÖZET II ABSTRACT III İÇİNDEKİLER IV TABLOLAR IX KISALTMALAR XI ÖNSÖZ XII I. BÖLÜM GİRİŞ I. ARAŞTIRMANIN KONUSU VE PROBLEMİ 1 II. DENENCELER 10 III. SAYILTILAR 11 IV. ARAŞTIRMANIN AMAÇ VE ÖNEMİ 11 V- ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ 12 VI- ARAŞTIRMANIN EVREN VE ÖRNEKLEMİ 13 VII- ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI 13 VIII- TANIMLAR 14 II. BÖLÜM YÖNETİM BİLİMİ VE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ 1. YÖNETİM BİLİMİ 15 2. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ 18 2.1. Toplam Kalite Yönetimi’nin Tarihsel Gelişimi 20 2.1.1. Sanayi Devrimi Öncesi Kalite Arayışı 20 2.1.2. Sanayi Devrimi Sonrası Kalite Arayışı 22 2.1.2.1. Birinci Aşama: Muayene 24 2.1.2.2. İkinci Aşama: İstatistikî Kalite Kontrol 24 2.1.2.3. Üçüncü Aşama: Kalite Güvencesi 25 2.1.2.4. Dördüncü Aşama: Toplam Kalite 25 3. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN İLKELERİ 26 3.1. Kalite Önceliği: Kalite Odaklı Olmak 26 3.2. Müşteri Odaklılık (Tüketiciye Yönelme) 28 3.3. Süreçlerin İyileştirilmesi 29 3.4. Üst Yönetimin Liderliği ve Sorumluluğu 29 3.5. Çalışanların Eğitimi 31 3.6. Sürekli İyileştirme (Geliştirme): Kaizen 32 3.6.1. Kaizen Şemsiyesi 33 3.6.2. Kaizen ve Yönetim 33 3.6.3. Kaizen’in Bazı Özellikleri 35 3.6.4. İyileştirmenin Ön Şartı 35 3.6.5. Kaizen’in Üç Yapıtaşı 36 3.7. Veriler ve İstatistik İle Çalışma: Sonuçlara Yönlendirme 37 4. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN AMAÇLARI 38 4.1. İnsanın En Önemli Değer Olduğunun Kabul Edilmesi ve Tüm Çalışmaların Odağına İnsanı Yerleştirmesi 38 4.2. Kurum Hedeflerinin, Misyonunun ve Vizyonunun Tüm Çalışanlarca Benimsenmesini Sağlamak 39 4.2.1. Misyon 39 4.2.2. Vizyon 39 4.3. İşyerinde Takım Ruhunu Oluşturmak 40 4.4. Adil ve Gerçekçi Bir Ödül/Takdir Mekanizmasını Gerçekleştirmek 42 4.5. Kurum Kültürünü Geliştirmek 43 III. BÖLÜM KURAN KURSLARINDA TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ 1. KUR’AN KURSLARINDA TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN TEMEL UNSURLARI 46 1.1. Liderlik 47 1.2. Öğretmen/Öğretici 47 1.3. Öğrenci 48 1.4. Kur’an Kursu 48 1.5. Eğitim Programı 48 2. KUR’AN KURSLARININ AMAÇ VE ÖNEMİ 49 3. KUR’AN KURSLARINDA TKY’NİN TEMEL İLKELERİ 53 3.1. Kur’an Kurslarında Kalitenin Önceliği 53 3.1.1. Eğitim-Öğretim 53 3.1.2. Kalite Kavramı 54 3.1.3. Kalite Yönetim Modellerinin Kur’an Kursu Eğitimine Uygulanması 57 3.2. Kur’an Kurslarında TKY’de Müşteri Odaklılık 68 3.2.1. Kur’an Kurslarındaki Öğrencilerin Sosyo-Kültürel Yapısı 69 3.2.1.1. Yaş Durumu 70 3.2.1.2. Anne-Babalarının Öğrenim Durumu 70 3.2.1.3. Ailelerin Ekonomik Durumu 71 3.2.2. Kur’an Kursundaki Öğrencilerin Beklentileri 72 3.3. Diyanet Merkez ve Taşra Yönetiminin Liderliği ve Sorumluluğu 74 3.3.1. Kur’an Kurslarında Üst Kademe Yöneticileri 74 3.3.2. Kur’an Kurslarında Orta Kademe Yöneticileri 75 3.2.2.3. Kur’an Kurslarında İlk Kademe Yöneticileri 76 3.4. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Eğitimi 76 3.4.1. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Hizmet İçi Eğitimleri 78 3.4.1.1. Hizmet İçi Eğitimin Diyanet İşleri Başkanlığı’na ve Çalışanlarına Sağladığı Yararlar 78 3.4.1.2.Çalışanlara Sağladığı Yararlar 79 3.4.1.3. Hizmet İçi Eğitim Programları 79 3.4.2. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Yeterlilikleri 80 3.5. Tedarikçilerle (Veliler ve Çevre) İş Birliği/ Tedarikçi Yönetimi 85 3.6. Kur’an Kurslarında Kaizen (Sürekli Geliştirme) Sürecinin Benimsenerek Uygulanması 88 3.5.1. Kur’an Kurslarında Sürekli Gelişme (Kaizen Felsefesinin Uygulanması) 89 3.6.1.1. Karşılaşılan Problemi Çözme 90 3.6.1.2. Kur’an Kurslarındaki Eğitimi İyileştirmenin Temelleri 91 3.7. Veriler ve İstatistik İle Çalışma: Sonuçlara Yönlendirme 96 4. KUR’AN KURSLARINDA TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN TEMEL AMAÇLARI 97 4.1. İnsanın (Öğrencinin/Öğretmenin) En Önemli Değer Olarak Kabul Edilmesi 97 4.2. Kurumun (Diyanet İşleri Başkanlığının) Vizyon ve Misyonunun Tüm Çalışanlarca Benimsenmesi 98 4.3. Kur’an Kurslarında Takım Ruhunun Tesis Edilmesi 102 4.4. Gerçekçi ve Adil Bir Ödül- Takdir Mekanizmasının Geliştirilmesi 104 4.5. Kurum Kültürünün Geliştirilmesi 105 5. KUR’AN KURSLARINDA KALİTE KONTROL ÇEMBERLERİ 106 5.1. Kur’an Kurslarında Kalite Kontrol Çemberlerinin Amaçları 107 5.2. Kur’an Kurslarında Kalite Kontrol Çemberlerinin Temel İlkeleri 108 6. KUR’AN KURSU PROGRAMLARI VE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ 110 IV. BÖLÜM BULGULAR VE YORUMLAR 1. ANKETE KATILAN ÖĞRETİCİLERLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER 115 1. Cinsiyet Durumu Dağılımı: 115 2. Görev Yaptıkları Yerleşim Birimi: 116 3. Mesleki Kıdem Durumuna Göre Dağılımı: 116 4 Öğrenim Durumuna Göre Dağılımı: 117 2. ANKETE KATILAN ÖĞRETİCİLERİN TKY’NİN AMAÇLARINI GERÇEKLEŞTİRME DÜZEYLERİ 118 5. Toplam Kalite Yönetimi Kavramını Duyup Duymadıklarına Göre Dağılımı: 118 6. Kursa Yeni Gelen Öğrenciyi Tanımaya Çalışma Durumları: 119 7. Derslere Önceden Hazırlanarak Girme Durumları: 120 8. Öğreticilerin Velilerle İlişkileri: 121 9. Öğreticilerin Derslerde Kullandıkları Öğretim Yöntemleri: 122 10. Kur’an Kursu Öğreticilerin Derslerinde Öğrencilere Söz Hakkı Verip Vermedikleri: 124 11. Sınıfta Uygulanacak Kuralları Önceden Belirler Misiniz? : 125 12. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Derslerde Nasıl Bir Ölçme ve Değerlendirme Yaptıkları: 126 13. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Kur’an-ı Kerim’i Yüzüne Okuma ve Ezber İçin Nasıl Bir Ölçme ve Değerlendirme Yapmaktadırlar: 127 14. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Kur’an Dersi Vermede Kendilerini Yeterli Hissedip Hissetmeme Durumu: 129 15. Kur’an Dersi Vermede Yeterli Hissetme ve Öğrenim Durumu Arasındaki İlişki: 130 16. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Kurs Dışında da Öğrencilerle Birlikte Çeşitli Sosyal Etkinliklerde Bulunma Oranları: 131 3. ANKETE KATILAN ÖĞRETİCİLERİN TKY’NİN İLKELERİNİ UYGULAMA DÜZEYLERİ 131 17. Ders Dışında Kur’an-ı Kerim Okuma Durumu: 131 18. Kur’an Kurslarında Öğreticiler İçin Kurstaki En Önemli Amaçları: 132 19. Öğreticilerin Derslerinde Yazı Tahtası Dışında En Çok Kullandığı Öğretim Materyalleri Tablosu: 133 20. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Temel Dinî Bilgiler Dersi Vermede Kendilerini Yeterli Hissedip Hissetmeme Durumu: 135 21. Temel dinî Bilgiler Dersi Vermede Yeterli Hissetme ve Öğrenim Durumu Arasındaki İlişki: 135 22. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Hizmet İçi Eğitime İhtiyaç Duyma Durumları: 136 23. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Hangi Konularda Eksiklik Hissettiklerini Gösteren Tablo: 137 24. Mesleki Kıdem ve Hangi Konularda Eksiklik İhtiyaç Hissedildiğini Gösteren İlişki: 138 25. Kur’an Kursu Öğreticilerini Hangi Sıklıkla Hizmet İçi Eğitim Faaliyeti İstediklerini Gösteren Tablo: 139 26. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Kişisel veya Gündelik Sorunlarını Derse Taşıyıp Taşımadıkları: 140 27. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Kitap Okuma Oranları: 141 28. Kur’an Kursu Öğreticilerinin Ne Tür Kitap Okuduklarının Oranları: 141 SONUÇ VE ÖNERİLER 143 SONUÇ 143 ÖNERİLER 145 KAYNAKÇA 148 EKLER 154 |